Ca Dao Tục Ngử Việt Nam

Một năm một tuổi một già

Ba năm một mối gắng mà đợi anh



Một nhà hai chủ không hoà

Hai vua một nước ắt là không yên



Một nong tằm bằng năm nong kén

Một nong kén bằng chín nén tơ

Em thương anh tháng đợi năm chờ

Lòng nào dứt mối lià tơ cho đành



Một thương hai nhớ ba sầu

Cơm ăn chẳng được, ăn trầu cầm hơi

Thương chàng lắm lắm chàng ơi

Biết đâu thanh vắng mà ngồi thở than



Một thuyền một lái chẳng xong

Một chĩnh hai gáo còn nong tay vào

Em xót thương anh phất ngọn cờ đào

Còn thò tay bẻ mận em dạ nào dám ưng



Một thương tóc bỏ đuôi gà

Hai thương ăn nói mặn mà có duyên

Ba thương má lúm đồng tiền

Bốn thương ăn nói dịu hiền dễ nghẹ..



Một tiếng chào cao hơn mâm cỗ



Một trăm con gái Thủ

Một lũ con gái chợ

Anh cũng không màng

Anh chỉ thương con gái ruộng cơ hàn nắng mưa



Một trăm người bán, một vạn người mua



Một xị rượu, ba bốn xị dầu



Mới chuộng, cũ vong



Mua bộ bà ba

Đôi ba cặp vịt

Cam quít bưởi hồng

Vài gói Ô Long

Vài phong Bổn Lập

Cây dù mái sập

Đôi võng thêu cườm

Khăn lụa vàng lườm

Dầu chanh thơm ngát...



Mua cau chọn những buồng sai

Mua trầu chọn những trăm hai lá vàng

Cau tiện ngang, trầu vàng ngắt ngọn

Thời buổi này kén chọn làm chi

Sao em chẳng lấy chồng đi!



Mua cá thì phải xem mang

Mua bầu xem cuống mới toan không lầm



Mua trâu, cưới vợ, làm nhà

Cả ba việc ấy đều là khó thay



Muốn ăn cơm trắng cá kho

Trốn cha, trốn mẹ xuống đò thăm anh

Muốn ăn phải lăn vào bếp

Muốn chết phải lết vô hòm



Muốn cho êm ấm cửa nhà

Vợ kêu chồng dạ bẩm bà, con đây!



Muốn sang thì bắc cầu kiều

Muốn yêu cô chị phải chiều cậu em



Muá gậy vườn hoang



Muà hè đang nắng, cỏ gà mọc trắng trời mưa

Tháng bảy heo may, chuồn chuồn bay thì bão



Mũi dại lái chịu đòn

Mười đêm chị giữ mười đêm cả

Suốt tháng em nằm suốt tháng không

Chịu đấm ăn xôi, xôi lại hẩm

Cầm bằng làm mướn, mướn không công



Mười giờ tàu chạy Bến Thành

Xúp lê vội thổi bộ hành xôn xao



Mười năm cắp sách theo thầy

Năm thứ mười một vác cày theo trâu



Mười năm lưu lạc giang hồ

Một ngày tu tỉnh, cơ đồ lại nên



Mực văng vô giấy khó chùi



Vào vòng chồng vợ, đui cùi cũng phải theo

Nhất cận thị, nhị cận giang, tam cận lộ



Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm



Nhất quỷ nhì ma

Thứ ba học trò .... )



Nhiễu điều phủ lấy giá gương

Người trong một nước phải thương nhau cùng



No bụng đói con mắt



Nàng dâu khôn lanh, nấu canh cho ngọt

Canh sôi hớt bọt, thêm ớt rắc tiêu

Mẹ chồng cay đắng đủ điều

Mẹ ghét cứ ghét, chồng chiều cũng vui



Con sông bên lở, bên bồi

Bên lở thì đục, bên bồi thì trong

Sông kia nước chảy hai dòng

Biết rằng bên đục, bên trong bên nào



Năm canh thì ngủ lấy ba

Hai canh coi sóc cửa nhà làm ăn



Năm hết, Tết đến



Nắng hổng ưa, mưa hổng chịu



Nắng lên cho héo lá lan

Cho đáng kiếp chàng, phụ rẫy tình xưa

Nắng lên cho héo ngọn dừa

Đánh chết chẳng chừa cái thói đổi thay

Nắn lên cho héo nhánh mai

Tui rủa tối ngày kẻ chẳng thủy chung



Nắng mưa là bệnh của trời

Tương tư là bệnh của tôi yêu nàng



Nắng tốt dưa, mưa tốt lúa



Nằm giường lèo lại đòi trèo trướng phụng

Dẫu ai trề nhún, nó cũng làm ngang

Một khi bị đạp xuống sàn

Ngủ chung với chó, còn than nỗi gì



Nâng như nâng trứng, hứng như hứng hoa



Nè em Tiên Bửu ôi

Nhớ em chưa ăn xôi mà anh như gặp hồi no bụng

Chưa ăn bún mà anh cũng no hơi

Thương em quên đứng, quên ngồi

Ngứa đầu quên gãi, đứt ruột rồi quên đau



Nếm muỗng đường om (nồi đất), mùi thơm vị ngọt

Qua thương nhớ bậu thức trót canh gà

Phận bậu như hạt mưa sa

Phận qua như gió thổi tuốt ra vàm ngoài



Nếu anh ác gian, đem dạ phụ phàng

Cho con kiến hôi bò dưới đất

Con kiến vàng bò trên nhánh cây

Nếu anh mê đó, bỏ đây

Cho con cá lội dưới nước

Con chim bay trên trời



Nếu làm hoa làm hoa hướng dương

Nếu làm đá làm đá hoa cương



Ngày đi, trúc chửa mọc răng

Ngày về, trúc đã cao bằng ngọn tre

Ngày đi, lúa chửa có vè

Ngày về, lúa đã đỏ hoe ngoài đồng

Ngày đi, em chửa có chồng

Ngày về, em đã con quấn, con quít, con bồng, con mang



Ngày nào anh nói em đành

Bụi tre trước ngõ để dành đan nôi

Bây giờ anh nói em thôi

Bụi tre trước ngõ đan nôi ai nằm?



Ngày nào anh nói em đành

Cuốc đất trồng hành, gieo cải, vãi kê

Bây giờ, anh nói em chê

Để cải anh héo, cho kê anh tàn



Ngày nào ra đứng bờ sông

Sông xa, xa tít cho lòng em đau



Ngày qua tháng lại

Vật đổi sao dời

Nòng nọc đứt đuôi

Nhảy lên mặt đất

Rõ ràng cóc thật

Chẳng phải trê nào!

Cả xóm xôn xao

Đồn đi khắp huyện

Cóc cho nghe chuyện

Tìm đến thử coi

Nhận rõ con rồi

Lại xin lỗi vợ

Trăm nghìn lạy mợ

Vì trót quá ghen

Ở không trọn nghĩa...



Ngày rằm, mùng một ăn chay

Ghét con mỏ nhọn tưởng hoài chả nem



Ngày xưa anh bủng anh beo

Tay bưng chén thuốc tay đèo múi chanh

Bây giờ anh khỏi anh lành

Anh theo duyên mới anh đành phụ em



Ngày xưa quả báo thì chầy

Ngày nay quả báo trước ngay nhãn tiền



Nghe vẻ nghe ve

Nghe vè nói ngược

Ngựa đua dưới nước

Tàu chạy lên bờ

Lên núi đặt lờ

Xuống sông đốn củi...

Ngó lên nhang tắt đèn mờ

Mẫu thân đâu vắng bàn thờ lạnh tanh



Ngó lên tàng cây thấy cặp cu trốn nắng

Ngó ra ngoài ruộng thấy đôi cò trắng bay xa

Đi về lập miễu thờ cha

Cất chùa thờ mẹ, lập trang thờ bà



Ngó qua bên bến Tô Châu

Thấy em gánh nước trên đầu giắt trâm



Ngọc hoàng ngồi tựa ngai vàng

Thấy con uống rượu hai hàng lệ rơi



Ngồi buồn gởi bức thư sang

Có con rồng bạch chắn ngang giữa trời

Vậy nên thư chẳng tới nơi

Trong thư ai biết những lời làm sao



Ngồi buồn vuốt bụng thở dài

Nhớ chồng thì ít, nhớ trai thì nhiều



Ngày đêm trông bóng trăng tàn

Muốn riêng với nguyệt mà than một lời

Nguyệt rằng: Vật đổi sao dời

Thân này vẫn để cho người soi chung



Người ta tuổi tí tuổi mùi

Còn em thì chịu bùi ngùi tuổi (tủi) thân



Người trên ở chẳng chính ngôi

Khiến cho kẻ dưới chúng tôi hỗn hào

Người trên ở chẳng được cao

Khiến cho kẻ dưới lộn nhào lên trên



Người trồng cây hạnh người chơi

Ta trồng cây đức để đời về sau



Nhà ai chồng qui? vợ ma

Hễ ông ăn chả thì bà ăn nem

Đói cơm khát nước tèm lem

No cơm ấm áo lại thèm nọ kia



Nhà Bè nước chảy chia hia

Ai về Gia Định, Đồng Nai thì về



Nhà có ngạch, vách có lỗ tai



Nhà em cao, hàng rào em kín

Nhà em tám, chín, mười từng

Con ong bay vô không lọt

Biểu con bướm đừng xôn xao

Anh về sắm lễ cho cao

Cậy mai dong cho giỏi

Mới bước vào nhà em



Nhà giàu tham việc, thất nghiệp tham ăn



Nhà hát bóng chào rào chộn rộn

Sở chụp hình ngồi đứng chỉnh tề

Thăm em một chút anh về

Chơi khuya lính bắt khó bề phân bua



Nhà không chủ như tủ không khóa



Nhà sạch thì mát, bát sạch thì ngon



Nhà ta ba bốn chị em

Mẹ ta còn thèm một chút rể xa

Ta về ta bảo mẹ ta

Rể gần cho ruộng, rể xa cho tiền



Nhà tôi có dãy vườn hoa

Có ba dãy nhãn, có ba dãy dừa

Dù anh đi sớm, về trưa

Sao anh chẳng nghĩ dãy dừa nhà tôi

Sao anh chẳng đứng, chẳng ngồi

Hay là anh phải duyên tôi anh buồn

Anh buồn, anh lại đi buôn

Có tiền lấy vợ, thôi buồn làm chi



Nhất con, nhì cháu, thứ sáu người dưng

Nhất qui?, nhì ma, thứ ba học trò



Nhất mẹ, nhì cha, thứ ba bà ngoại



Nhất sĩ nhì nông

Hết gạo chạy rông nhất nông nhì sĩ

Nhất thân, nhì thế, tam ngân, tứ chế



Nhất thì bộ lại, bộ binh

Nhì thì bộ hộ, bộ hình cũng xong

Thứ ba thì đến bộ công

Nhược bằng bộ lễ, lạy ông xin về



Nhất tự vi sư, bán tự vi sư



Nhập giang tùy khúc, nhập gia tuỳ tục



Nhện sa xuống nước nổi phình

Kiếu huynh kiếu đệ kiếu người tình tôi lui



Nhiễu điều phủ lấy giá gương

Người trong một nước phải thương nhau cùng

Phu thê trong nghĩa tương phùng

Chăn loan, gối quế, chữ tùng cùng ai

Tấm đá hoa ghi tạc để đời



Nhìn nhau lệ ứa đôi hàng

Tàu lui ốc thổi, tui chàng rẽ phân



Nhìn ra sậy xám, lau vàng

Ngày lu, nắng úa, bóng chàng nơi đâu?



Nhịn đói nằm co còn hơn ăn no vác nặng

Nhỏ thì nhờ mẹ nhờ cha

Lớn lên nhờ vợ, về già nhờ con



Nhớ ai bổi hổi bồi hồi

Như đứng đống lửa, như ngồi đống than



Nhớ ai con mắt lim dim

Chân đi thất thểu như chim tha mồi

Nhớ ai hết đứng lại ngồi

Ngày đêm tơ tưởng một người ở xa



Nhớ ai nhớ mãi thế này

Nhớ đêm quên ngủ, nhớ ngày quên ăn



Nhờ cô nhờ bác giúp lời

Chị em giúp của, ông trời định đôi



Nhứt nước, nhì phân, tam cần, tứ giống



Nhứt thích ăn trái chua

Hai ưa mua áo tốt

Ba tìm lột quần trai



Những người chước độc mưu thâm

Tai kia vạ nọ ngấm ngầm đến ngay



Những người thắt đáy lưng ong

Vừa khéo chiều chồng, vừa khéo nuôi con

Những người béo trục béo tròn

Ăn vụng như chớp, đánh con cả ngày



Những người ti hí mắt lươn

Trai thì trộm cắp, gái buôn chồng người



No mất ngon, giận mất khôn



Non cao cũng có đường trèo

Bệnh dẫu hiểm nghèo cũng có thuốc tiên



Non cao cũng có đường trèo

Đường có hiểm nghèo cũng có lối đi



Non kia ai đắp lên cao

Sông kia biển nọ ai đào chi sâu



Nói bóng nói gió



Nói chín thì làm nên mười

Nói mười làm chín kẻ cười người chê



Nói đẩy đưa cho vừa lòng bạn

Con sông Giang Hà chỗ cạn chỗ sâu



Nói gần, nói xa, chẳng qua nói thật



Nói lời thì giữ lấy lời

Đừng như con bướm đậu rồi lại bay



Nói người chẳng nghĩ đến ta

Thử sờ lên gáy xem xa hay gần



Nói như dùi đục chấm nước mắm



Nói như nước đổ đầu vịt



Nói ra thì nhớ lấy lời

Đừng như ong bướm đậu rồi lại bay



Nói toạc móng heo

Nói với người say như vay không trả



Nồi đồng mà úp vung đồng

Con gái xứ Bắc lấy chồng Đồng Nai

Giậm chân xuống đất than dài

Chồng tôi vô Quảng biết ngày nào ra



Nội trong lục tỉnh Nam Kỳ

Thấy em ăn nói nhu mì anh thương

Có mặt tui mình nói mình thương

Tui về chốn cũ mình vấn vương nơi nào?



Núi cao chi lắm núi ơi

Núi che mặt trời, chẳng thấy người thương



Nước chanh giấy rưới vô mắm mực

Rau mũi viết trộn lẫn giấm son

Bốn mùi họp lại càng ngon

Cũng như qua gần bậu, chẳng còn chờ trông



Nước chảy đá mòn

Nước đến chân mới nhảy



Nước giữa dòng chê trong, chê đục

Vũng trâu đầm hì hục khen ngon



Nước không ra nước

Dầu không ra dầu

Lỡ quan lỡ lính lỡ làng

Lỡ lòng dân giả, lỡ hàng công khanh



Nước lã mà vã nên hồ

Tay không mà nổi cơ đồ mới hay



Nước lên, cuốn sáo nhổ đăng

Trong tay em có ngọc cũng không bằng có anh



Nước lên rồi nước lại ròng

Đố ai bắt được con còng trong hang



Nước mắm ngon dầm con cá liệt

Em có chồng nói thiệt anh hay



Nước mắt nhỏ sa lấy khăn mu xoa nàng chặm

Quyến luyến nhau rồi ngàn dặm khó quên



Nước sông gạo chợ

Nước trong khe suối chảy ra

Mình chê ta đục, mình đà trong chưa?



Nửa đời sương gió ngang tàng

Trái tim lụy chỉ vì nàng đấy thôi



Nửa về nửa muốn ở đây

Về nhà nhớ bạn, ở đây nhớ nhà



Nực cười châu chấu đá xe

Tưởng rằng chấu ngã ai dè xe nghiêng

Ở đâu cũng có anh hùng

Ở đâu cũng có thằng khùng thằng điên



Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài



Ớt nào là ớt chẳng cay,

Gái nào là gái chẳng hay ghen chồng.

Vôi nào là vôi chẳng nồng

Gái nào là gái có chồng chẳng ghen !


Quả cau nho nhỏ

Cái vỏ vân vân

Nay anh học gần

Mai anh học xa

Tiền, gạo là của mẹ cha

Cái nghiên, cái bút thì là của em



Quả cau nho nhỏ

Cái vỏ vân vân

Nay anh học gần

Mai anh học xa

Lấy chàng từ thuở mười ba

Đến năm mười tám thiếp đà năm con

Ra đường thiếp hãy còn son

Về nhà thiếp đã năm con cùng chàng



Qua đình ghé nón trông đình

Đình bao nhiêu ngói thương mình bấy nhiêu!



Quan văn mất một đồng tiền

Xem bằng quan võ mất quyền quận công



Quân tử là quân tử Tàu

Ăn cơm thì ít, ăn rau thì nhiều



Quân tử nhất ngôn là quân tử dại

Quân tử nói đi, nói lại là quân tử khôn


Phải duyên phải kiếp thì theo

Cám còn ăn được, nữa bèo như anh



Phấn son tô điểm sơn hà

Làm cho rỡ mặt đàn bà nước Nam



Phong lưu là cạm ở đời

Hồng nhan là bẫy những người tài hoa


Phượng hoàng đậu nhánh vông nem

Phải dè năm ngoái cưới em cho rồi

Ngã tư Chợ Gạo nước hồi

Tui chồng mình vợ còn chờ đợi ai



Phượng hoàng đậu nhánh sa kê

Ông thần ổng hổng vật mấy thằng dê cho rồi



Phượng hoàng ở chốn cheo leo

Sa cơ lỡ vận phải theo đàn gà

Bao giờ gió thuận mưa hòa

Thay lông đổi cánh lại ra phượng hoàng

Râu tôm nấu với ruột bầu

Chồng chan, vợ húp gật đầu khen ngon



Ra đi là sự đã liều

Nắng mai phố lạ, mưa chiều thôn xưa



Ra đi ngó trước ngó sau

Ngó nhà thấy cột, ngó nhau thấy buồng



Ra đường bà nọ bà kia

Về nhà không khỏi cái nia cái sàng

Ra đường võng lộng nghêng ngang

Về nhà hỏi vợ cơm rang đâu rồi



Ra sông mới biết cạn sâu

Ở trong lạch hói, biết đâu mà dò



Ra về bụng nhớ người thương

Tay vỗ thanh giường chép miệng thở than!



Ra về ruột nọ quặn đau

Nhơn sâm sắc uống mấy tàu cho nguôi?



Rau muống bắt cuống rau răm

Làm chi đến nỗi chàng cầm cổ tay



Rau răm đất cứng dễ bứng khó trồng

Dù thương cho lắm cũng chồng người ta



Rau răm hái ngọn còn tươi

Lạng nghe anh nói mấy lời mà cay

Kể chi những chuyện trước đây

Lòng em tưởng những núi này, non kia



Rèm xưa ba bức mành manh

Mắt cô thế ấy tu hành được đâu



Rồng chầu ngoài Huế, ngựa tế Đồng Nai

Nước sông trong chảy lộn sông ngoài

Thương người quân tử lạc loài tới đây



Rồng nằm bể cạn phơi râu

Mấy lời anh nói giấu đầu hở đuôi



Rồng vàng tắm nước ao tù

Người khôn ở với người ngu bực mình



Ru con con ngủ cho rồi

Mẹ ra chỗ vắng, mẹ ngồi than thân

Ruộng ai thì nấy đắp bờ

Duyên ai nấy gặp, đừng chờ uổng công



Rủ nhau đi cấy đi cày

Bây giờ khó nhọc, có ngày phong lưu

Trên đồng cạn, dưới đồng sâu

Chồng cày vợ cấy, con trâu đi bừa



Rủ nhau xuống bể mò cua

Đem về nấu quả me chua trên rừng

Em ơi chua, ngọt đã từng

Non xanh, nước bạc ta đừng quên nhau

Ruộng đồng mặc sức chim bay

Nước sông lai láng cá bầy đua bơi



Rượu lạt uống lắm cũng say

Người khôn nói lắm, dẫu hay cũng nhàm



Rượu nằm trong nhạo chờ nem

Qua nằm thuyền vắng chờ em một mình



Rừng có mạch, vách có tai

Người trong chưa tỏ, người ngoài đã hay



Rừng như biển thánh khôn dò



Nhỏ mà không học, lớn mò sao ra

Sông sâu còn có kẻ dò

Nào ai lấy thước mà đo lòng người



Sá gì một nải chuối xanh

Năm bảy người giành cho mủ dính tay



Sa chân bước xuống ruộng dưa

Dẫu ngay cho chết cũng ngờ người gian


Trông mặt mà bắt hình dong

Con heo có béo, cỗ lòng mới ngon



Thương người như thể thương thân

Nhường cơm sẻ áo lòng nhân mới là



Trai ba mươi tuổi còn xinh

Gái ba mươi tuổi như bình mắm nêm



Trai ba mươi tuổi còn xoan

Gái ba mươi tuổi đã toan về chiều



Tốt gỗ hơn tốt nước sơn



Thao trường đổ mồ hôi

Chiến trường bớt đổ máu



Trong đầm gì đẹp bằng sen

Lá xanh bông trắng lại chen nhụy vàng

Nhụy vàng, bông trắng, lá xanh.

Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.



Thằng Bờm có cái quạt mo

Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu

Bờm rằng Bờm chẳng lấy trâu

Phú ông xin đổi ao sâu cá mè

Bờm rằng Bờm chẳng lấy mè

Phú ông xin đổi một bè gỗ lim

Bờm rằng Bờm chẳng lấy lim

Phú ông xin đổi con chim đồi mồi

Bờm rằng Bờm chẳng lấy mồi

Phú ông xin đổi nắm xôi, Bờm cười

Cười lên ba tiếng Bờm ơi

Cười lên ba tiếng cho đời đắng cay



Ta về ta tắm ao ta

Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn



Thương thì quả ấu cũng tròn

Không thương thì quả bồ hòn cũng méo !



Trèo lên cây bưởi hái hoa

Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân

Nụ tầm xuân nở ra xanh biếc

Em lấy chồng rồi anh tiếc lắm thay



Ba đồng một mớ trầu cay

Sao anh không hỏi những ngày em còn không ?

Bây giờ em đã có chồng

Như chim vào lồng, như cá cắn câu

Cá cắn câu biết đâu mà gỡ

Chim vào lồng biết thưở nào ra



Thuận vợ, thuận chồng tát biển Đông cũng cạn



Trời còn khi nắng khi mưa

Ngày còn khi sớm khi trưa nữa người



Thương nhau mấy núi cũng trèo

Mấy sông cũng lội, mấy đèo cũng qua



Tham thì thâm



Ta về ta tắm ao ta

Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn



Tai em nghe anh đau đầu chưa khá

Em băng đồng chi sá, đi bẻ nạm lá về xông

Ở làm sao đây cho trọn nghĩa vợ chồng

Đổ mồ hôi em chặm, ngọn gió lồng em che



Tam sao thất bản



Tay bưng dĩa muối chấm gừng

Gừng cay muối mặn xin đừng bỏ em



Tay mang khăn gói sang sông

Mẹ kêu mặc mẹ, thương chồng cứ đi



Tay mang túi bạc kè kè

Nói bậy nói bạ thiên hạ nghe rầm rầm



Tay tiên rót chén rượu đào

Đổ đi thời tiếc, uống vào thời say



Tàu súp lê một còn trông còn đợi

Tàu súp lê hai còn đợi còn chờ

Tàu súp lê ba, tàu ra biển Bắc...

Hai tay tôi vịn song sắt, nước mắt chảy ròng ròng

Miệng kêu bớ chú tài cồng... khoan khoan, chậm chậm

Vợ chồng tôi thôi đành ngàn dặm cách phân...



Tiến thoái lưỡng nan, cực khổ trăm bề

Ở đây khó ở, ra về khó ra!



Tập tàng đem nấu với suông

Lấy chàng, thiếp quyết đổi buồn làm vui



Tập tầm vông

Chị lấy chồng, em ở giá

Chị ăn cá, em mút xương

Chị nằm giường, em nằm đất

Chị hút mật, em liếm ve

Chị ăn chè, em liếm bát

Chị coi hát, em vỗ tay

Chị ăn mày, em xách bị

Chị làm đĩ, em xỏ tiền

Chị đi thuyền, em đi bộ

Chị kéo gỗ, em lợp nhà

Chị trồng cà, em trồng bí

Chị tuổi tí, em tuổi thân

Chị tuổi dần em tuổi mẹo

Chị ăn kẹo, em mút cây...



Tham thì thâm



Than rằng gối gấm không êm

Gối lụa không mềm bằng gối tay em



Tháng ba cơm gói ra hòn

Muốn ăn trứng nhạn phải lòn Hang Mai (Hang Khỉ)



Tháng giêng là tháng ăn chơi

Tháng hai trồng đậu, trồng khoai, trồng cà

Tháng ba thì đậu đã già

Ta đi, ta hái về nhà phơi khô

Tháng tư đi tậu trâu bò

Để cho ta lại làm mùa tháng năm

Sớm ngày đem lúc ra ngâm

Bao giờ mọc mầm ta sẽ vớt ra

Gánh đi ta ném ruộng ta

Đến khi lên mạ, thì ta nhổ về

Lấy tiền mượn kẻ cấy thuê

Cấy xong rồi mới trở về nghỉ ngơi

Cỏ lúa dọn đã sạch rồi

Nước ruộng vơi mười, còn độ một hai

Ruộng thấp đóng một gàu giai

Ruộng cao thì phải đóng hai gàu sòng

Chờ cho lúa có đòng đòng

Bấy giờ ta sẽ trả công cho người

Bao giờ cho đến tháng mười

Ta đem liềm hái ra ngoài ruộng ta

Gặt hái ta đem về nhà

Phơi khô, quạt sạch ấy là xong công

Tháng Năm chưa nằm đã sáng

Tháng Mười chưa cười đã tối



Thà rằng chẳng biết cho xong

Biết ra như xúc, như đong lấy sầu



Thà rằng ăn nửa quả hồng

Còn hơn ăn cả chùm sung chát lè



Thà thua xuống láng, xuống bưng

Bỏ ra đầu giặc, lỗi chưn quân thần



Thành thị chỗ nào cũng xí xô xí xào khách trú

Em ăn cơm bảy phủ, dạo đủ khắp nơi

Bán buôn một vốn ba bốn tiền lời

Chê anh dân ruộng, chơn mốc cời quanh năm



Thân em như giếng giữa đường

Người khôn rửa mặt, người thường rửa chân



Thân em như hạt mưa rào

Hạt rơi xuống giếng hạt vào vườn hoa

Thân em như hạt mưa sa

Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày



Thân em như tấm lụa đào

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai?



Thân em như thể trái chanh

Lắt lẻo trên cành nhiều kẻ ước mơ



Thân tui thui thủi một mình

Đêm đêm lạnh lẽo buồn tình lang thang

Nếu ai nghĩ chuyện đá vàng

Tôi xin được dạo cung đàn tình chung



Thấy bạn mà chẳng thấy chàng

Bâng khuâng như mất lạng vàng trong tay



Thấy mặt đặt tên



Thật thà là cha ăn cướp



Thẩn thơ tựa gốc mai già

Hỏi thăm bà Nguyệt có nhà hay không



Thế gian chuộng của, chuộng công

Nào ai có chuộng người không bao giờ



Thế gian được vợ mất chồng

Đâu phải như rồng mà được cả đôi



Thói thường gần mực thì đen

Anh em bạn hữu phải nên chọn người



Thò tay mà ngắt cọng ngò

Thương em đứt ruột giả đò ngó lơ



Thôi em xanh mắt bồ câu

Vàng tơ sợi nhỏ xin hầu kiếp sau



Thôi thà đừng biết cho xong

Biết bao nhiêu lại đau lòng bấy nhiêu



Thua trời một vạn không bằng thua bạn một ly



Thuận vợ, thuận chồng tát biển Đông cũng cạn



Thuốc đắng giã tật, lời thật mất lòng



Thuyền đây nhớ bến vô cùng

Ngặt vì đồn bót ngại ngùng khó qua



Thuyền đây ý cũng muốn qua

Thuế má đóng đủ, gãy chạ.. cái cột buồm



Thuyền ơi có nhớ bến chăng

Bến thì một dạ khăng khăng nhớ thuyền



Thuyền phải theo lái, gái phải theo chồng

Chồng đi hang rắn hang rồng vợ cũng phải theo



Thuyền tôm kia nói có

Ghe cá nọ nói không

Phải chi miễu ở gần sông

Em chỉ tay thề lại kẻo lòng anh nghi



Thương ai ví bằng thương chồng

Vì chồng cờ bạc nên lòng chẳng thương



Thương em anh biết để đâu

Để vào tay áo, lâu lâu lại dòm



Thương em anh để trong lòng

Việc quan anh cứ phép công anh làm

Thương em không dám vô nhà

Đi qua đi lại hỏi có gà bán không?



Thương em thương cái hang dài

Súng anh chực sẵn tối nay lảy còi



Thương người như thể thương thân



Thương nhau cởi áo cho nhau

Về nhà mẹ hỏi qua cầu gió bay



Thương nhau đứng đợi ngồi trông

Đêm khuya hiu quạnh loan phòng thì thôi

Mình nay đã có vợ rồi

Còn theo đón hỏi chi tôi thế này?



Thương nhau nên phải đi tìm

Nhớ nhau một lúc như chim lạc đàn

Thương nhau trái ấu cũng tròn

Ghét nhau trái bồ hòn cũng méo



Thương sao thương quá bất nhơn

Bữa nay gặp mặt, thương hơn bữa nào



Thượng điền tích thủy, hạ điền khan

Ruộng trên đầy nước, ruộng dưới khô khan



Thứ nhứt Thế Đức gan gà

Thứ hai Lưu Bội, thứ ba Mạnh Thần



Thứ nhứt đom đóm vô nhà

Thứ nhì chuột rúc, thứ ba hoa đèn



Thứ nhứt là tu tại gia

Thứ nhì ở chợ, thứ ba tại chùa



Thứ nhứt rượu đã ngà ngà

Thứ nhì chàng ở phương xa mới về



Thực lộc chi thê, là con cá trê ăn cứt (?)



Tiên học lễ, hậu học văn



Tiếc công xúc tép nuôi cò

Cò ăn, cò béo, cò dò lên cây



Tiếc thay hột gạo trắng ngần

Đã vo nước đục, lại vần than rơm



Tiếng chào cao hơn cỗ



Tiền trao cháo múc

Không tiền cháo trút trở ra

Tin nhau buôn bán cùng nhau

Thiệt hơn, hơn thiệt, trước sau như lời

Thay gì lừa đảo kiếm lời

Một nhà ăn uống, tội trời riêng mang

Theo chi những thói gian tham

Pha phôi thực giả tìm đường dối nhau

Của phi nghĩa có giàu đâu

Ở cho ngay thật giàu sau mới bền



Tính rằng đêm bảy ngày ba

Mỗi đêm có sáu, gà đà sang canh

Chém cha con gà trống nó đậu trên cành

Giá biết như vậy bà đã làm gỏi, nấu canh ăn rồi



Tìm em như thể tìm chim

Chim bay biển Bắc, anh tìm biển Nam



Tình cờ bắt gặp nàng đây

Hỏi rằng duyên ấy tình này ra sao

Cái gì là mận, là đào

Cái gì là ngãi tương giao với nàng



Tình ta như quế với gừng

Mai kia cách trở, xin đừng quên nhau



Tóc em dài em cài hoa thiên lý

Miệng em cười có ý anh thương



Tóc mai sợi vắn sợi dài

Lấy nhau chẳng đặng thương hoài ngàn năm



Tóc quăn chải lược đồi mồi

Chải đứng chải ngồi, quăn vẫn hoàn quăn



Tốt gỗ hơn tốt nước son

Xấu người đẹp nết, còn hơn đẹp người



Tới đây dầu đói giả no

Dầu khôn giả dại đặng dò ý em



Tới đây không hát thì hò

Không hò không hát chớ mò tới đây



Tới đây mướp lại gặp dưa

Bầu kia gặp bí sao chưa chung giàn?



Tới đây thì ở lại đây

Chừng nào bén rễ quen cây hãy về

Tờ thơ đo đỏ

Anh dán con cò đen

Gởi về thăm bạn có tên em trong nầy



Trai anh hùng năm thê bảy thiếp

Gái trung trinh trăm tuổi một chồng



Trai khôn tìm vợ chợ đông

Gái khôn tìm chồng giữa chốn ba quân



Trai lỡ thời như trái chín cây

Trái chín cây người ta làm mứt

Gái lỡ thời như cứt trôi sông

Cứt trôi sông không ai thèm ngó



Trai thấy gái lạ như qụa thấy gà con



Trai thì cày ruộng khiển trâu

Gái thì phải biết bổ cau têm trầu



Trai tơ lấy gái goá chồng

Như mua nồi đồng đem nấu cám heo



Trai tơ lấy gái goá chồng

Như vũng nước trong, quậy bùn nổi đục



Trai thương vợ mới, gái nhớ tình xưa



Trách ai chẳng khéo lường cân

Đào tiên không bẻ, bẻ trái bần làm chi

Trách ai đào mận luông tuồng

Khi vui giỡn sóng, khi buồn giỡn trăng



Trách ai rẽ khế, chia chanh

Cãi nhau mấy tiếng giậ.n anh sao đành



Trách ai tham đó bỏ đăng

Bần khinh phú trọng nên chăng bạn tình



Trách ai tham giấy bỏ bià

Khi thương thương vội, khi lìa lìa xa



Trách ai tính chuyện đa đoan

Đã hái được mận lại toan bẻ đào



Trách cha, trách mẹ nhà chàng

Cầm cân chẳng biết rằng vàng hay thau

Thực vàng chẳng phải thau đâu

Đừng đem thử lửa mà đau lòng nàng



Trách người quân tử vô danh

Chơi hoa xong lại bẻ cành bán rao



Trái cau lửa, sao mà anh gọi là cau không nóng

Tóc dợn sóng, sao mà sóng không trào

Trai nam nhi mà đối đặng gái má đào xin theo



Trái gần anh hái, chẳng hái trái xa

Dễ kiếm thịt gà tìm đâu ra thịt phụng



Trăm bề ruột nọ quặn đau

Nhơn sâm sắc uống mấy tàu cho nguôi



Trăm năm bia đá còn mòn

Ngàn năm bia miệng hãy còn trơ trơ



Trăn năm còn có gì đâu

Miếng trầu liền với con trâu một vần



Trăm năm lòng gắn dạ ghi

Nào ai thay nút, đổi khuy cũng đừng



Trăm năm se sợi chỉ hồng

Bắt người tài sắc buộc trong khuôn trời

Bao giờ tài sắc có lời

Thì ta lại cởi khuôn trời cho ra



Trăng bao nhiêu tuổi trăng già

Núi bao nhiêu tuổi gọi là núi non

Trăng bao nhiêu tuổi trăng tròn

Núi bao nhiêu tuổi núi còn trơ trơ



Trăng khuyết rồi trăng lại tròn

Mẹ già kén rể con còn góa lâu



Trâu đồng ta ăn cỏ đồng ta

Tuy rằng cỏ cụt nhưng mà cỏ thơm



Trâu kia kén cỏ bờ ao

Anh kia không vợ đời nào có con

Người ta con trước, con sau

Thân anh không vợ như cau không buồng

Cau không buồng như tuồng cau đực

Trai không vợ cực lắm anh ơi

Người ta đi đón, về đôi

Thân anh đi lẻ, về loi một mình



Trầu Bà Điểm xé ra nửa lá

Thuốc Gò Vấp hút đã một hơi

Buồn tình gá nghĩa mà chơi

Hay là anh quyết ở đời với em?



Trầu không ăn sao ngon, sao béo

Nghĩa nhơn cho khéo để kẻo lòng phiền

Chờ chàng bóng ngả trăng nghiêng

Nỗi vui có bạn, ưu phiền riêng em



Trầu này trầu nghĩa trầu tình

Trầu nhơn trầu ngãi trầu mình với ta



Trầu vàng nhá lẫn cau xanh

Duyên em sánh với tình anh tuyệt vời



Trèo lên cây bưởi hái hoa

Bước xuống vườn cà, hái nụ tầm xuân

Nụ tầm xuân nở ra cánh biếc

Em đã có chồng, anh tiếc lắm thay

Thoạt vào anh nắm cổ tay

Sao trước em trắng mà rày em đen

Hay là lấy phải chồng hèn

Cơm sống, canh mặn nó đen mất rồi

Ba đồng một mớ trầu cay

Sao anh không hỏi từ ngày còn không

Bây giờ em đã có chồng

Như chim vào lồng, như cá cắn câu

Cá cắn câu biết đâu mà gỡ

Chim vào lồng biết thuở nào ra

Trèo lên cây ớt, rớt xuống bụi hành

Ai chẳng lòng thành, hành đâm đổ ruột



Trẻ khôn ra già lú lại





Trên đầu em đội khăn vuông

Trông xuống dưới ngực, cau buồng còn non

Cổ tay em vừa trắng vừa tròn

Mặt mũi vuông vắn, chồng con thế nào?

Trên rừng mười sáu thứ chim

Thiếu gì loan phượng, đi tìm qua. đen

Qua. đen có của, có công

Còn như loan phượng, lại không có gì



Trên Sài Gòn dưới Mỹ Tho

Đâu đâu thiên hạ cũng nhường cho

Trên sống, dưới khê, tứ bề nhão nhét



Trên trời có đám mây xanh

Ở giữa mây trắng, chung quanh mây vàng

Ước gì anh lấy được nàng

Thời anh mua gạch Bát Tràng về xây

Xây dọc, rồi lại xây ngang

Xây hồ bán nguyệt cho nàng rửa chân



Trên trời có mây hóa kiểng

Dưới biển có cá hoá long

Anh đi lục tỉnh giáp vòng

Tới đây trời khiến đem lòng thương em



Tri nhân, tri diện bất tri tâm



Trong đầm gì đẹp bằng sen

Lá xanh bông trắng lại chen nhụy vàng

Nhụy vàng bông trắng lá xanh

Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn



Trong làng chẳng có ai bì

Vậy nên em phải ra đi xứ người



Trông trăng mà thẹn với trời

Soi gương mà thẹn với người trong gương



Trống treo ai đánh cái thùng

Bậu không dám dở mùng chun vô



Trồng trầu trồng lộn dây tiêu

Con theo hát bội mẹ liều con hư



Trời còn khi nắng khi mưa

Ngày còn khi sớm khi trưa, nữa người



Trời mưa bong bóng phập phồng

Mẹ đi lấy chồng, con ở với ai



Trời mưa cho ướt lá khoai

Công anh làm rể đã hai năm ròng

Nhà em lắm ruộng ngoài đồng

Bắt anh tát nước cực lòng anh thay

Tháng chín mưa bụi, gió may

Cất lấy gàu nước, hai tay rụng rời



Trời sinh ra đã làm người

Hay ăn, hay nói, hay cười, hay chơi

Khi ăn thì phải lựa nồi

Khi nói, thì phải lựa lời chớ sai

Cả vui chớ có vội cười

Nơi không lễ phép chớ chơi làm gì



Trời ơi sinh giặc làm chi

Cho chồng tôi phải ra đi chiến trường



Trời sinh ra kiếp ăn chơi

Sao trời lại khép vào nơi không tiền



Trúc sinh trúc mọc đầu đình

Em xinh em đứng một mình cũng xinh



Trước kính thăm cô bác, sau thăm nhạc mẫu ở nhà

Dù, trà, khăn, võng gởi mà cho em



Trường giang lồng lộng bất cộng chi tình

Ai kia hờ hững, riêng mình tương tư



Trứng rồng lại nở ra rồng

Hạt thông lại nở cây thông rườm rà

Có cha có mẹ mới có ta

Con nên là bởi mẹ cha vun trồng



Trứng rồng lại nở ra rồng

Liu điu lại nở ra giòng liu điu



Tu đâu cho bằng tu nhà

Thờ cha, kính mẹ hơn là đi tu



Tui liều, tui thử một phen

Bứng sen Tây Vực, nhổ sen Phù Cừ



Tung tăng như cá trong lờ

Trong ra không được, ngoài ngờ là vui



Tưởng rằng đá nát thì thôi

Ai ngờ đá nát nung vôi lại nồng



Tưởng rằng nước chảy đá mòn

Ai ngờ, nước chảy đá còn trơ trơ

Chờ cho nước xuống phơi bờ

Xem con người ấy nương nhờ vào đâu



Tứ mã phân thây

Voi dầy ngựa xé

Đáng chẻ tét hai

Đán xay thành bột



Tức nước vỡ bờ



Từ đây đào lý chung vườn

Gấm nhiễu cùng rương, phượng yêu thương trĩ



Từ ngày qua với em xa cách đôi đàng

Cơm ăn chẳng đặng, con bạn vàng biết chăng?



Từ rày buộc chỉ cổ tay

Chim đậu thì bắt, chim bay thì đừng



Tửu bất túy nhơn nhơn tị chuột

Uống rượu vô rồi không thuộc đường đi

Uốn tre uốn thuở còn măng

Dạy vợ dạy thuở băn khoăn mới về



Uống nước phải nhớ lấy nguồn



Uống rượu ăn nói cù cưa

Chuyện có một chút

Mà hết cả buổi trưa cằn nhằn


Vạn sự khởi đầu nan



Văn hay chẳng lọ dài dòng



Văn thi phú lục chẳng hay

Trở về làng cũ, học cày cho xong

Ngày ngày vác cuốc thăm đồng

Hết nước thì lấy gàu sòng tát lên

Hết mạ ta lại quảy thêm

Hết lúa ta lại mang tiền đi đong

Nữa mai lúa chín đầy đồng

Gặt về đập sảy bỏ công cấy cày



Vắng chủ nhà gà mọc đuôi tôm



Vắng đàn ông quạnh nhà

Vắng đàn bà quạnh bếp



Vắng sao hôm có sao mai

Vắng chàng thiếp đã có trai trong nhà



Vân Tiên cõng mẹ trở ra

Đụng phải Chà Và cõng mẹ trở vô

Vân Tiên cõng mẹ trở vô

Đụng phải ông Tây cồ cõng mẹ trở ra



Vất vả có lúc thanh nhàn

Không dưng ai dễ cầm tàn che cho



Vầng trăng ai xẻ làm đôi

Đường trần ai vẽ ngược xuôi hỡi chàng

Đưa nhau một bước, một đàng

Cỏ xanh hai dãy mấy hàng châu sa



Việc người thì sáng, việc mình thì quáng



Ví dầu cá bống hai mang

Cá trê hai ngạnh, tôm càng sáu râu

Sáu râu lột vỏ bỏ đuôi

Giã gạo cho trắng đặng nuôi mẹ già



Ví dầu cầu ván đóng đinh

Cầu tre lắc lẻo ghập ghềnh khó đi

Khó đi mượn chén ăn cơm

Mượn ly uống rượu, mượn đờn kéo chơi

Kéo chơi ba tiếng đờn cò

Đứt dây đứt nhợ quên hò sự xang

Ví dầu thiếp chẳng yêu chàng

Xin đưa thiếp xuống đò ngang thiếp về



Ví dầu lịch vắn lươn dài

Qua. đen, cò trắng, thằng chài xanh lông



Vì mây nên núi lên trời

Vì cơn gió thổi, hoa cười với trăng



Vì sông nên phải lụy thuyền

Chớ như đường liền ai phải lụy ai!



Vì tình em phải tới nơi

Trăm năm duyên phải một ngày mà nên

Làm trai chí ở cho bền

Đừng lo muộn vợ, đừng phiền muộn con



Vị gì một giải Sông Ngân

Làm cho Chức Nữ chẳng gần Ngưu Lang



Vô chùa lạy Phật cầu chồng

Ông Phật ổng nói đờn ông hết rồi



Vui từ trong cửa vui ra

Buồn từ ngã bảy, ngã ba buồn về



Vườn rộng đừng trồng tre ngà

Nhà rộng chớ chứa người ta



Vừa ăn cướp vừa la làng



Vừa đi, vừa đợi, vừa chờ

Nhanh chân thì kịp, lờ đờ thì thôi

Xa mỏi chân, gần mỏi miệng



Xa xôi em chớ ngại ngùng

Xa người xa tiếng nhưng lòng không xa



Xa xôi xích lại cho gần

Làm thân con nhện mấy lần giăng tơ


Yêu nhau cởi áo cho nhau

Về nhà mẹ hỏi qua cầu gió bay



Yêu nhau thì ném miếng trầu

Ghét nhau ném đá vỡ đầu nhau ra

Yêu nhau cau bổ làm ba

Ghét nhau cau sáu bổ ra làm mười



Yêu em anh cũng muốn vô

Sợ truông nhà Hồ, sợ phá Tam Giang